ในวันเพ็ญเดือนกรกฎากว่า ... - ธรรมะ โดย พระอาจารย์ชยสาโร
ในวันเพ็ญเดือนกรกฎากว่า 2500 ปีมาแล้ว พระพุทธเจ้าเสด็จเข้าสู่ป่าอิสิปตนมฤคทายวันในเขตเมืองสารนาถซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศอินเดียในปัจจุบัน ด้วยตั้งพระทัยว่าจะหมุนกงล้อแห่งธรรม ด้วยการแสดงปฐมเทศนาแก่ปัญจวัคคีย์ซึ่งก่อนหน้านี้ได้ทิ้งพระพุทธองค์หลังจากที่ท่านเลิกล้มการบำเพ็ญทุกรกิริยา เหล่าปัญจวัคคีย์เชื่อว่าเมื่อเลิกล้มการบำเพ็ญทุกรกิริยา การแสวงหาการบรรลุธรรมก็จะเลิกล้มไปเช่นกัน แล้วคงกลับไปหาชีวิตสะดวกสบายในพระราชวังของพระบิดา
เหล่าปัญจวัคคีย์วางใจเมื่อพระพุทธองค์ตรัสว่าการประการพัวพันอยู่ด้วยความใคร่ในกามทั้งหลาย ไม่เป็นการออกจากทุกข์ และไร้ประโยชน์ แต่ในขณะเดียวกันพระองค์ก็ทำให้ปัญจวัคคีย์งงด้วยคำสอนต่อมาที่ว่าการประกอบการทรมานตนให้ลำบาก ไม่เป็นการออกจากทุกข์ และไร้ประโยชน์ พระพุทธองค์สอนข้อปฏิบัติเป็นทางสายกลางซึ่งอยู่ระหว่างสองแนวทางสุดโต่งนี้ ข้อปฏิบัตินี้หมายถึงฝึกการกาย วาจา และใจ ซึ่งนำไปสู่ความหลุดพ้นด้วยการกำจัดอวิชชา และตัณหาซึ่งเป็นเหตุแห่งทุกข์
เมื่อแสดงปฐมเทศนาเสร็จ โกณฑัญญะ หัวหน้าของปัญจวัคคีย์ก็บรรลุโสดาบัน ซึ่งเป็นขั้นแรกของการบรรลุธรรม
ในปัจจุบัน นี้ชาวพุทธทั่วโลกร่วมทำบุญเพื่อเป็นการรำลึกถึงวันสำคัญวันนี้
ที่มา