ในระหว่างพรรษา ... - ธรรมะ โดย พระอาจารย์ชยสาโร


ในระหว่างพรรษา ญาติโยมมักจะตั้งใจรักษาศีลให้เคร่งครัดขึ้น สำเร็จบ้าง ไม่สำเร็จบ้าง ในกรณีทีไม่สำเร็จ เราสังเกตปฏิกิริยาได้สามแบบที่แสดงให้เห็นว่าจิตของเราทำงานอย่างไร เวลาละเมิดข้อตกลง

ก. "ไม่นะ จริงๆแล้ว ฉันไม่ได้ผิดศีล"
กรณีนี้เราผิดศีลแต่ไม่ยอมรับว่าผิด ส่วนใหญ่แล้วเรามักจะเพิ่มคำนิยามให้ศีล เช่น อ้างว่าที่จริงแล้วศีลข้อนี้ไม่ได้งดเว้นการดื่มแอลกอฮอล์โดยสิ้นเชิง แค่ห้ามไม่ให้เมาเท่านั้น

ข. "ใช่ ฉันผิดศีล แต่ไม่เป็นไรมากหรอก "
เราผิดศีลแต่พยายามลดทอนน้ำหนักของความผิด เช่น ใช่ ฉันพูดโกหกจริงแต่ก็เป็นเรื่องเล็กๆน้อยๆ เท่านั้น ไม่ได้มีเจตนามุ่งร้ายใคร การเคร่งครัดเกินไปไม่ใช่ทางสายกลางหรอก

ค. "ใช่ ฉันผิดศีล แล้วค่อย..."
เราผิดศีลแต่มีข้อต่อรองเพื่อหลอกให้ตัวเองรู้สึกดีขึ้น เช่น ใช่ ฉันผิดศีลจริง เอาไว้คราวหน้าค่อยรักษาให้ยิ่งกว่านี้ แต่เมื่อถึงเวลานั้นเราก็เป็นเหมือนเดิม

ในการรักษาศีล เราจำเป็นต้องรู้ว่าจิตของเรามีเล่ห์เหลี่ยมเพียงใด ระวังอย่าให้ถูกหลอก หากผิดศีลไปแล้ว อย่าเพิ่งยอมยกธงขาว ให้เรียนรู้จากข้อผิดพลาดและยอมถ่อมตัวตั้งต้นใหม่อีกครั้งตั้งแต่วันนี้ เวลานี้

ธรรมะคำสอน โดย พระอาจารย์ชยสาโร
แปลถอดความ โดย ปิยสีโลภิกขุ
ในระหว่างพรรษา

ที่มา